Sátt er rofin og málsmeðferðarreglur brotnar með tillögu atvinnuveganefndar um átta virkjanahugmyndir í nýtingarflokk

Stjórn Landverndar mótmælir harðlega framkominni tillögu meirihluta atvinnuveganefndar Alþingis um að færa átta virkjanahugmyndir úr biðflokki í nýtingarflokk rammaáætlunar. Fimm af þessum hugmyndum hafa ekki hlotið þá málsmeðferð sem lög mæla fyrir um. Aðkoma verkefnisstjórnar, faghópa hennar og almennings er engin. Tillaga atvinnuveganefndar felur í sér alvarlegt rof á tilraun til sátta um orkunýtingu í landinu. Þá er tillagan brot á grundvallarmarkmiði rammaáætlunarlaganna um að nýting byggist á langtímasjónarmiðum og heildstæðu hagsmunamati. Verði tillagan samþykkt er rammaáætlunarferlið ónýtt. 

Stjórn Landverndar bendir á að tillaga atvinnuveganefndar virðist vera í andstöðu við málsmeðferðarreglur rammaáætlunarlaga. Lögin kveða á um skýrt verklag. Í fyrsta lagi er það umhverfisráðherra sem með lögunum er falið að leggja tillögur um flokkun virkjanahugmynda fyrir Alþingi. Í þessu máli hefur það ekki verið gert nema um þrjár hugmyndir í neðrihluta Þjórsár. Í öðru lagi verður ráðherra að byggja tillögur sínar á mati verkefnisstjórnar rammaáætlunar um rökstudda flokkun virkjunarhugmynda, að teknu tilliti til umsagna almennings og hagsmunaaðila. Fimm af átta virkjunarhugmyndum sem atvinnuveganefnd leggur til að færa í nýtingarflokk hafa hinsvegar ekki fengið þessa faglegu umfjöllun. Í þriðja lagi hefur engin átta hugmyndanna verið metin með stigagjöf af faghópum verkefnisstjórnar, en það er hinn lögmæti undanfari mats verkefnisstjórnar. 

Stjórn Landverndar bendir á að verði tillagan samþykkt og verklag atvinnuveganefndar reynist í ósamræmi við lög, yrðu allar ákvarðanir sem byggja á samþykktinni jafnframt ólögmætar og að engu hafandi. 

Stjórn Landverndar tekur fram að í athugasemdum samtakanna við afgreiðslu núgildandi rammaáætlunar lagði Landvernd til að allar virkjanahugmyndir á hálendinu yrðu settar í verndarflokk, þ.m.t. Hagavatnsvirkjun, Skrokkölduvirkjun og Hágönguvirkjanir, auk Hólmsárvirkjunar við Atley. Þá lagði Landvernd til að virkjanir í neðrihluta Þjórsár færu í biðflokk. Samtökin ítreka þetta mat sitt sem byggir á gögnum fyrri verkefnisstjórnar rammaáætlunar.

Stjórn Landverndar mótmælir tillögunni harðlega og krefst þess að atvinnuveganefnd virði leikreglur og viðleitni til sátta um stefnumótun í orkumálum á grundvelli rammaáætlunar.