Aukefni í matvælum

Aukefni í matvælum eru fjölbreytt að gerð og uppruna. Þau eru ýmist framleidd með efnafræðilegum aðferðum eða unnin úr jurtum eða dýraafurðum. Aukefni eru notuð í margvíslegum tilgangi við framleiðslu og geymslu matvæla og eru flokkuð eftir tilgangi notkunar í rotvarnarefni, litarefni, þykkingarefni og fleiri flokka. Rotvarnarefni eiga þátt í að gera matvæli öruggari til neyslu, litarefnin gefa matvælum lit og þykkingarefni gefa sósum og sultum sína réttu áferð.Aukefni eiga alltaf að vera merkt á umbúðum matvæla þannig að heiti flokksins komi fram og síðan á annaðhvort E-númer eða heiti aukefnis að fylgja. Dæmi: litarefni (karmín), eða litarefni (E-120).Um notkun aukefna í matvæli á Íslandi gilda ákveðnar reglur, þær sömu og hjá Evrópusambandinu. Reglurnar segja til um í hvaða matvæli má nota hvaða aukefni og í hve miklu magni. Öll aukefni þurfa að gangast undir áhættumat og fá viðurkenningu Evrópusambandsins til að mega notast í matvæli. Þegar gengið hefur verið úr skugga um að efni séu örugg fá þau E-númer. Áhættumatið er gert hjá Matvælaöryggisstofnun Evrópu. Sum efni eru leyfð án takmarkana í flest matvæli meðan önnur eru háð ströngum skilyrðum sem takmarka notkun þeirra. Hámarksnotkun aukefna miðast við svokallað daglegt neyslugildi (e. ADI) það er ákveðið magn efnisins á hvert kg líkamsþunga. Þetta er það magn sem einstaklingur getur innbyrt daglega alla ævi án þess að hætta stafi af. Ofnæmi er undanskilið í því mati. Til þess að kanna hvort neysla efnanna er innan marka þarf að gera neyslukannanir til þess að finna út hve mikil neysla er á matvælum sem innihalda aukefnin. Þannig var neysla sætuefnanna aspartams, sýklamats og asesúlfam-k könnuð hér á landi árið 2002 og þá kom í ljós að meðalneysla þeirra er langt innan daglegra neyslugilda.